Terugkeerplicht vrachtwagens op losse schroeven
De terugkeerplicht van vrachtwagens had nooit ingevoerd mogen worden. Tot die conclusie is advocaat-generaal Giovanni Pitruzzella van het Europees Hof van Justitie gekomen. Volgens Pitruzzella is er geen onderzoek gedaan naar de impact van de plicht, waarbij trucks een keer per acht weken moeten terugkeren naar het land van herkomst.
De conclusie komt voort uit vijftien rechtszaken die waren aangespannen door zeven landen, namelijk Litouwen, Bulgarije, Roemenië, Cyprus, Hongarije, Malta en Polen. Hun inzet was om het hele Mobiliteitspakket ongeldig te verklaren, daar ging de advocaat-generaal niet in mee. Argumenten dat het Mobiliteitspakket zou discrimineren of slecht zou zijn voor het milieu, wees Pitruzzella van de hand.
De terugkeerplicht an sich is een ander verhaal. Omdat een impactanalyse naar de economische, sociale en ecologische gevolgen van de terugkeerplicht ontbreekt, kunnen het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie niet aantonen dat de maatregel noodzakelijk is en zijn doel treft, zonder buitensporige lasten op te leveren voor de vervoerssector. De maatregel gaat daarmee in tegen het evenredigheidsprincipe van de Europese Unie en de terugkeerplicht moet nietig verklaard worden, luidt de conclusie.
Advocaat-generaal Pitruzzella legt zijn conclusie voor aan het Hof van Justitie van de EU, dat een definitieve uitspraak doet. Als het Hof hierin meegaat, wat vaak het geval is, wordt de terugkeerplicht nietig verklaard. Volgens het Belgische logistieke advocatenkantoor ITL Attorneys wordt een definitieve uitspraak in de zaak verwacht in februari 2024.
Acht weken
In het Mobiliteitspakket, dat sinds 2021 stapsgewijs wordt ingevoerd, is vastgelegd dat vrachtwagens een keer per acht weken moeten terugkeren naar hun land van herkomst. Een aantal Oost-Europese landen is hierop tegen, omdat een groot deel van hun vloot in West-Europa actief is. Bij sommige landen gaat het om 80% van de vloot.
Het Mobiliteitspakket omvat naast de terugkeerplicht onder meer om nieuwe regels voor cabotage, rij- en rusttijden en het gebruik van de tachograaf. Ook de komende jaren worden nog regelingen uit het pakket van kracht.
In juli 2022 bleek er eveneens sprake van een terugkeerplicht voor trailers, wat leidde tot verbazing bij TLN en brancheorganisaties in Polen en Denemarken. Uiteindelijk schrapte de Europese Commissie de plicht voor trailers en semi-trailers.