Binnenvaart richting Dutch Fresh Port is alternatief voor truckvervoer
Containers met versproducten gaan vanaf de Rotterdamse deepsea-terminals steeds meer via de binnenvaart naar Dutch Fresh Port in Barendrecht-Ridderkerk. Het blijkt lonend om die krappe 40 kilometer over het water af te leggen, al is het nu wel zaak dat meer partijen de pioniers gaan volgen.
Deze zomer tekenden transportondernemingen Danser group en BCTN samen met verladers The Greenery Logistics, Dole en Bakker Barendrecht een intentieovereenkomst om het vervoer per binnenvaart naar industriegebied Dutch Fresh Port verder te ontwikkelen. Dit in het kader van ‘Joint Corridor’, een programma vanuit de Topsector Logistiek om met gezamenlijke inspanning lading van de weg te verplaatsen naar het spoor en de binnenwateren.
De partijen spannen zich in om lading vanuit Rotterdam te bundelen op schepen van Danser. Ook vanuit plaatsen als Vlissingen vaart BCTN met gekoelde containers richting het Barendrechtse industriegebied voor versverwerkers. De reefers komen vanaf de zeehavens naar Ridderkerk of Alblasserdam – of ook wel de Waalhaven – en worden de laatste kilometers naar Dutch Fresh Port getruckt. Momenteel wordt onderzocht of een reeferhub voor het industriegebied uitkomst kan bieden om buiten de spitsuren dat wegvervoer mogelijk te maken.
Vorig jaar begonnen binnenvaartoperator Danser en verlader The Greenery met een pilot om containers vanaf RWG (Maasvlakte) via het water naar Dutch Fresh Port te krijgen. Voor een aantal verladers op Dutch Fresh Port is de inzet van de binnenvaart inmiddels al gemeengoed.
Piekbelasting
Peter van der Schoot, directeur van The Greenery, zegt dat de versverwerker het water vooral inzet voor klanten waarvoor een grotere hoeveelheid containers binnenkomt. ‘Juist de grote hoeveelheden zijn moeilijk met de vrachtwagen naar het warehouse te krijgen: het duurt gewoon te lang om ze één voor één over de weg te vervoeren. Financieel telt momenteel ook nog die piekbelasting bij RWG waardoor het tussen 06:00 uur en 18:00 duurder is om per truck containers te halen.’
‘Containers die prioriteit hebben halen we op met trucks, de rest gaat via de barge’, vertelt Van der Schoot. Het voordeel van het water boven de weg zit ‘m voor de verlader in de betrouwbaarheid, duurzaamheid en operationele kosten. ‘Via de binnenvaart kunnen we meer containers per dag laten komen dan per truck. En vanwege de betrouwbaarheid past de personeelsplanning ook beter. Daar zit winst.’
Buren in versproducten
Dutch Fresh Port is een industrieel gebied in Barendrecht-Ridderkerk waar hoofdzakelijk bedrijven in de verslogistiek zijn gevestigd. In het agro-vers-food cluster werken meer dan 4000 mensen, de gezamenlijke omzet is 6 miljard. Op het bedrijventerrein zijn onder meer The Greenery, Dole en Bakker Barendrecht gevestigd. Deze bedrijven importeren versproducten, die vervolgens hun weg vinden naar de retail. Bakker Barendrecht werkt bijvoorbeeld al meer dan veertig jaar samen met Albert Heijn om groente en fruit in de schappen te krijgen. Het project om meer containers per schip naar DFP te vervoeren wordt aangejaagd door de provincie Zuid Holland, onder toezicht van Babiche van de Loo.
Michiel Jak, zelfstandig adviseur op het gebied van verslogistiek: ‘Jaren geleden werd er ook al wel veel via de binnenvaart naar Dutch Fresh Port gebracht vanuit Rotterdam. Tot de congestie in de haven een probleem werd en de betrouwbaarheid van de binnenvaart in het geding kwam. Importeurs gingen toen terug naar de vrachtwagen. Nu is het omgekeerde aan de hand. Wegvervoer wordt weer minder aantrekkelijk doordat als gevolg van wegwerkzaamheden, chauffeurstekorten en files de betrouwbaarheid afneemt.’
Versvervoer vereist snelheid, zou je zeggen, maar volgens Jak geldt dat vooral voor het vervoer van verwerkte producten en zeker niet altijd voor containers met versproducten die vanaf de Maasvlakte komen. Jak: ‘Voor ananassen uit Zuid-Amerika maken die paar uurtjes meer of minder echt niet uit.’
Om de operationele kosten te verlagen en de betrouwbaarheid van leveringen te verhogen, lijkt het in theorie gesneden koek dat verladers op Dutch Fresh Port de handen ineen slaan en hun containers vanaf de deepsea-terminals gezamenlijk op een schip zetten, zegt Jak, maar de praktijk blijkt volgens hem weerbarstiger. ‘Bij een pilot wil iedereen wel leergeld betalen, maar bij het opschalen en de inzet van binnenvaart als vervanger van het primaire transportproces, moet kostentechnisch alles volledig kloppen. En dat zit niet alleen in de kosten om een container van A naar B te krijgen, maar in de hele supply chain. Als een ploeg staat te wachten om die ananassen te lossen, dan is dat duur. Wie betaalt dan wat in zo’n keten? Kunnen die mensen iets anders doen, hoe flexibel ben je? Hoe snel moet een lading verder? Dat moet je in de praktijk ondervinden.’
Structureel volume nodig
Van der Schoot durft dat proces wel aan, hoewel hij het een project van ‘de lange adem’ noemt. ‘Duurzaamheid staat bij iedereen bovenaan het lijstje, maar de kosten staan daar pal naast’, zegt Van der Schoot. ‘Daar blijven we naar kijken. Bovendien is er structureel volume nodig om de inzet van de binnenvaart voor versvervoer op de korte afstand door te zetten.’
Dat beaamt Marco Zwaap, coo bij Danser. ‘De ervaringen uit het verleden hebben geleerd dat betrouwbaarheid van de verbinding essentieel is. Een binnenvaartschip kan op vaste tijden een zeecontainer ophalen vanaf de Maasvlakte. Zo is de Rotterdam Corridor ontstaan: een soort vaste busdienst waarop partijen kunnen opstappen. Dat maakt het aantrekkelijk voor bedrijven hieraan deel te nemen. Voldoende volume is wel een voorwaarde voor zo’n lijndienst.’ Afvaarten kunnen wanneer nodig dagelijks plaatsvinden, zegt Zwaap. ‘Dat is afhankelijk van hoeveel containers de betrokken partijen gaan boeken.’
BCTN vaart wekelijks voor Bakker Barendrecht met bananen naar Alblasserdam vanuit Vlissingen. De reefers gaan vol heen en leeg terug. Onlangs is de binnenvaartspecialist gestart met het transport van citrusvruchten voor Dole. Sales manager Ernest Diederik van BCTN noemt het vervoer naar binnenhavens ‘het verleggen van de zeehaven’.
Tekst gaat verder onder de foto
Vanuit de binnenhaven in Ridderkerk worden de containers per truck bij bedrijven op de Dutch Fresh Port gebracht. Foto: Rieneke Kok, NT
Zwaan-kleef-aan
Goed. De intentie om méér over het water te vervoeren is er, daar hebben de partijen nu hun handtekeningen onder gezet, en er gaan ook echt reefers richting Barendrecht per schip, hoewel de betrokken partijen geen antwoord geven op de vraag hoeveel precies. Maar hoe nu verder? Volgens Jak is het nu vooral een kwestie van ‘ervaring opdoen’, daarna volgt opschalen. ‘We kijken naar de modal shift-regeling om een bijdrage te krijgen in de meerkosten, om zo de onrendabele top bij de opstart eraf te halen. Maar vooral is het een kwestie van zwaan-kleef-aan. Er moeten ook kleinere partijen bij met weinig containers die zogezegd gaan meevaren met de bus.’
Jak voorziet veel mogelijkheden voor Dutch Fresh Port. ‘Het bedrijventerrein gaat de komende jaren verdubbelen en alles is er verslogistiek. Reken maar dat er veel extra bewegingen gaan komen. Dat móét wel over het water, want met zoveel extra bewegingen gaat de betrouwbaarheid over de weg er zeker aan.’